prof. dr hab. Kazimierz Sobczyk
Urodził się w roku 1939. W roku 1960 ukończył studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu Warszawskiego i tam w roku 1966 uzyskał stopień doktora nauk technicznych (za pracę Rozproszenie fal sprężystych na powierzchniach określonych stochastycznie), a następnie w roku 1974 stopień dr hab. nauk technicznych (mechanika) za pracę Fale sprężyste w dyskretnym ośrodku stochastycznym. W roku 1983 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1989 tytuł profesora zwyczajnego.
Działalność naukowo-organizacyjną rozpoczął w 1961 r. w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN. Kolejno pracował jako: doktorant, adiunkt, docent, profesor, kierownik pracowni, a od 1983 r. był zastępcą dyrektora Instytutu do spraw naukowych. W latach 1992-1996 zajmował stanowisko dyrektora Ośrodka Mechaniki Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN.
Rozwinął tematykę badawczą w zakresie mechaniki stochastycznej, stosunkowo nowej, intensywnie rozwijającej się dziedziny wiedzy, której przedmiotem jest opis i analiza rzeczywistych zjawisk dynamicznych (różnej fizycznej natury) w języku teorii procesów stochastycznych. Najbardziej interesował się: falami stochastycznymi, drganiami stochastycznymi układów mechanicznych, stochastycznym modelowaniem zniszczenia zmęczeniowego. Uzyskane wyniki zamieścił w kilkudziesięciu publikacjach (4 monografie, 2 skrypty dla doktorantów, 5 rozdziałów w książkach zbiorowych, około 60 publikacji badawczych, ponad 30 publikacji w znanych czasopismach zagranicznych, m.in. International Journal of Solids and Structures, Journal of Sound and Vibration, Journal of Statistical Physics).
Prof. K. Sobczyk jest promotorem 5 prac doktorskich, sprawował też nadzór nad 2 rozprawami habilitacyjnymi. Jego prace – publikowane w najbardziej prestiżowych międzynarodowych czasopismach naukowych – zyskały szerokie uznanie innych badaczy. Świadczy o tym zapraszanie go do wygłaszania referatów plenarnych na międzynarodowych konferencjach naukowych oraz zaproszenia do wielu zagranicznych ośrodków naukowych.
Prof. K. Sobczyk brał czynny udział w kilkudziesięciu sympozjach i konferencjach krajowych i zagranicznych. Jako nieetatowy profesor przebywał m.in. w Duńskim Uniwersytecie Technicznym (1985 r.), Royal Institute of Technology w Sztokholmie (1987 r.), Universit Paris VI (1988 r.), Politechnice w Turynie (1990 r.), w University of Notre Dame (1990-1991). Prof. K. Sobczyk jest członkiem korespondentem PAN, członkiem Rady Mechaniki Europejskiej (1988-1992), członkiem Prezydium Komitetu Mechaniki PAN (przewodniczącym Zespołu Metod Stochastycznych), członkiem American Mathematical Society, International Association for Structual Safety and Reliability. Jest członkiem kilku komitetów redakcyjnych, m.in. European Journal of Mechanics/Solids, Reports of Mathematical Physics, Modelling and Scientific Computing. W latach 1988-1992 był wybranym członkiem jedenastoosobowej Rady Mechaniki Europejskiej (Euromech Council). Jest laureatem Nagrody Sekretarza Naukowego PAN (w 1973 r. i w 1985 r.) oraz nagrody IV Wydziału PAN im. M. Hubera.
Głównym osiągnięciem prof. K. Sobczyka jest monografia Stochastic Differential Equations with Applications to Physics and Engineering wydana w serii Mathematics and Its Applications przez Kluwer Academic Publishers w 1991 r. Monografia ta jest jedyną pozycją w literaturze, która zawiera ujednolicone połączenie nowych, abstrakcyjnych rezultatów matematycznych dotyczących stochastycznych równań różniczkowych z efektywnymi metodami rozwiązywania takich równań i zastosowaniem do analizy drgań stochastycznych układów mechanicznych. Bardzo istotna część książki – w zakresie metod praktycznych – oparta jest na pracach autora i jego współpracowników. Metody przedstawione w monografii mają bezpośrednie zastosowanie do analizy takich problemów praktycznych, jak drgania stochastyczne pojazdów drogowych, zachowanie się konstrukcji przy obciążeniach sejsmicznych, zachowanie się platform wiertniczych przy oddziaływaniu na nie wiatru i fal morskich. W pracy została podana po raz pierwszy idea zasady maksymalnej entropii dla układów stochastycznych.
Drugim nurtem badań Laureata (które należą do ogólnie rozumianej dynamiki stochastycznej materiałów konstrukcyjnych) jest stochastyczne modelowanie i analiza zniszczenia zmęczeniowego materiałów. W tej dziedzinie prof. K. Sobczyk opublikował kilka prac w latach 80., m.in. Modelling of Random Fatigue Crack Growth, Stochastic Models for Fatigue Damage of Materials. Jego ważnym osiągnięciem w zakresie stochastycznej analizy zniszczenia zmęczeniowego jest monografia Random Fatigue: From Data to Theory, nad którą pracował (przy współudziale dr B. F. Spencera) w czasie swego pobytu w University Notre Dame (USA) jako melchor visiting professor w roku akademickim 1990/1991. Celem tej monografii było przedstawienie (na tle innych autorów) własnych idei i rezultatów dotyczących stochastycznej analizy zniszczenia zmęczeniowego oraz wskazanie możliwych kierunków dalszych badań. Dodatkowym celem monografii jest symulacja nowego typu eksperymentów zmęczeniowych – planowanych i przeprowadzonych zgodnie z losową naturą zjawiska. Książka ta została bardzo wysoko oceniona w Technology Review (USA), gdzie oprócz przedstawienia jej zawartości i oceny podkreślono również jej ważność dla współczesnej technologii.
