prof. dr hab. Piotr Sztompka

rodził się w 1944 r. w Warszawie.
Studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego ukończył w 1966 r., rok później obronił także pracę magisterską w Instytucie Socjologii UJ. Tutaj też trzy lata później uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych. Habilitował się w 1974 r., tytuł profesora nadzwyczajnego uzyskał w 1980 r., a siedem lat później – tytuł profesora zwyczajnego. Od 1994 r. członek korespondent, a od 2002 r. członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, należy też do zagranicznych akademii nauk – Academia Europaea (od 1990 r.) i American Academy of Arts and Sciences (zagraniczny członek honorowy od 1996 r.).
Od ukończenia studiów pracuje w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (od 1987 r. jako profesor zwyczajny), gdzie kieruje Zakładem Socjologii Teoretycznej. Ponadto kieruje Centrum Analiz Zmian Kulturowych „Europa?89? Uniwersytetu Jagiellońskiego, pracuje także w Wyższej Szkole Europejskiej im. J. Tischnera w Krakowie.
Jest autorem kilkunastu książek z dziedziny socjologii, w większości opublikowanych w USA i Wielkiej Brytanii. Do najważniejszych należą: ?System and Function? (1974), ?Robert K. Merton – An Intellectual Profile? (1986), ?Society in Action – The Theory of Social Becoming? (1990), ?The Sociology of Social Change? (1993), ?Trust: a Sociological Theory? 1999).W Polsce w ostatnich latach ukazały się: ?Socjologia. Analiza społeczeństwa? (2002), „Socjologia wizualna: fotografia jako metoda badawcza? (2005) oraz „Socjologia zmian społecznych? (2005). Jego ksiażki były tłumaczone na 7 języków, w tym tak egzotyczne, jak: indonezyjski, chiński i japoński, a jego artykuły naukowe ukazywały się w 13 językach.

Wielokrotnie przebywał za granicą jako visiting profesor w uczelniach USA, Włoch, Meksyku, Australii oraz Belgii. Współpracuje z wieloma placówkami naukowymi na świecie.
Nagrodzony m.in.: Nagrodą Wydziału I PAN im. Leona Krzywickiego (1975), Nagrodą I Stopnia Ministra Edukacji Narodowej (sześciokrotnie), Nagrodą Naukową Prezesa Rady Ministrów (1995 i 2001), New Europe Prize (nagroda 6 centrów badań zaawansowanych w USA i w Europie dla uczonego z Europy Środkowej i Wschodniej,1995). Odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1991), Złotym Krzyżem Zasługi (1989), Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski (2000).
Jest doktorem honoris causa Rosyjskiego Państwowego Uniwersytetu Społecznego (RGSU) w Moskwie (2005 r.)
Od 2002 do 2006 r. był prezesem Międzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego (ISA), przez dwie kadencje (od 1996- 2003) był przewodniczącym Komitetu Socjologii PAN, ponadto jest członkiem wielu komitetów redakcyjnych czasopism naukowych na całym świecie.

Prof. dr hab. Piotr Sztompka otrzymał Nagrodę FNP w obszarze nauk humanistycznych i społecznych za oryginalne opracowanie idei współczesnej socjologii pozwalające rozumieć wyznaczniki oraz dynamikę skomplikowanych zmian społeczeństw nowoczesnych przedstawione m.in. w książkach „Socjologia. Analiza społeczeństwa” oraz „Socjologia zmian społecznych”.

Wyróżnione Nagrodą FNP prace prof. Sztompki przedstawiają poglądy autora w zakresie socjologii teoretycznej i stanowią syntetyczny wykład jego koncepcji społeczeństwa, zarówno w wymiarze statycznym jak i dynamicznym. Istotą stanowiska teoretycznego zaproponowanego przez autora jest próba przezwyciężenia tradycyjnych w teorii socjologicznej przeciwstawień: statyki i dynamiki społecznej, działań społecznych i struktur oraz mikro i makroanalizy. Laureat wykazuje, że między tymi rozróżnialnymi tylko na poziomie analitycznym aspektami życia społecznego występuje de facto ciągłość. Koncepcja ta przedstawiona jest w sposób przystępny nie tylko dla zawodowych socjologów, ale także dla szerszego grona zainteresowanych czytelników.
Książka „Socjologia. Analiza społeczeństwa? mimo, że ma charakter podręcznika, w istocie stanowi oryginalną monografię socjologii jako nauki, jej aparatu pojęciowego, problematyki, a także stanu badań socjologicznych na świecie.

Druga nagrodzona książka, „Socjologia zmian społecznych?, której pierwsze wydanie ukazało się w języku angielskim, jest klasyczną pozycją współczesnej socjologii, o uznanej randze w obiegu międzynarodowym. Ukazała się już w siedmiu przekładach (ostatnio w jęz. indonezyjskim i japońskim, w przygotowaniu jest także wersja chińska). Jest pracą ściśle teoretyczną, przedstawiającą, na tle krytycznej analizy podejść występujących w klasycznej socjologii od czasów Augusta Comte'a oryginalną teorię stawania się społeczeństwa, która podkreśla decydującą rolę aktywności ludzi w historii: znaczenie działań, decyzji i wyborów podejmowanych przez jednostki i ruchy społeczne w tworzeniu przyszłości społeczeństwa. Odrzuca w ten sposób dominujące do niedawna koncepcje deterministyczne i fatalistyczne. Nagrodzone pozycje charakteryzują się oryginalnością, wysokim poziomem teoretycznym i metodologicznym, szerokim spojrzeniem na sprawy społeczne. Autor okazuje rzadką umiejętność przedstawiania wielkich problemów teorii socjologicznej w wymiarze codziennej egzystencji jednostek.

Obydwa dzieła są doskonałym wstępem do myślenia o społeczeństwie i rozumienia samej socjologii jako nauki.