prof. Ewa Wipszycka

Prof. dr hab. Ewa Wipszycka (ur. w 1933 r. w Warszawie) – historyk starożytności. Profesor emerytowany Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. W swoich badaniach zajmuje się Egiptem rzymskim i późnoantycznym, a także chrześcijaństwem starożytnym. 
 

Studia ukończyła na Uniwersytecie Warszawskim (1955). Na tej uczelni obroniła również doktorat (1962) i uzyskała habilitację (1972). Od 1995 r. jest profesorem zwyczajnym. W latach 1972-1990 pracowała w filii UW w Białymstoku, gdzie była m.in. dziekanem Wydziału Humanistycznego (1979-1981). 

 

Jest autorką i współautorką licznych publikacji naukowych, podręczników akademickich i szkolnych oraz artykułów i książek popularyzatorskich. Publikuje po polsku, włosku, francusku i angielsku. Uczestniczyła w wielu projektach naukowych i wykopaliskach archeologicznych, m.in. w Marei k. Aleksandrii, Naklun i Ptolemais. 

 

Redaktor "The Journal of Juristic Papyrology" (od 1989 r.), współzałożycielka i redaktor (od 1957 r.) miesięcznika „Mówią wieki”. Od 2002 r. Prezes Zarządu Fundacji im. Rafała Taubenschlaga.

Prof. Ewa Wipszycka została uhonorowana Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w 2012 r. w obszarze nauk humanistycznych i społecznych za interdyscyplinarną rekonstrukcję funkcjonowania wspólnot klasztornych w późnoantycznym Egipcie. 

 

Nagrodzona monografia "Moines et communautés monastiques en Égypte, IVe-VIIIe siecles" ("Mnisi i wspólnoty monastyczne w Egipcie, wieki IV-VIII") podsumowuje trzy dekady badań Laureatki nad przestrzenną, wspólnotową i ekonomiczną organizacją klasztorów zlokalizowanych nad Nilem w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Dzieło przedstawia przyrodnicze i kulturowe uwarunkowania funkcjonowania tych wspólnot oraz materialne warunki codziennego życia mnichów. Wnikliwy opis sytuacji klasztorów egipskich powstał w wyniku przeprowadzonych przez prof. Wipszycką studiów historycznych, ale także archeologicznych badań terenowych i studiów papirologicznych. Wyróżniona monografia jest więc precyzyjnie skonstruowanym, interdyscyplinarnym kompendium wiedzy o zakładanych w Egipcie wspólnotach klasztornych i żyjących w nich mnichach. Bogato ilustrowane dzieło stanowi znaczący wkład w zrozumienie procesów społeczno-kulturowych, które miały miejsce na tym obszarze u schyłku cywilizacji antycznej. Pozwala również poznać i lepiej zrozumieć początki chrześcijaństwa i chrześcijańskiego życia klasztornego w Egipcie, które znalazło swoją kontynuację w średniowiecznej działalności zakonów na zachodzie Europy i w Bizancjum.