prof. Marek Żukowski
Profesor Marek Żukowski jest absolwentem Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Gdańskiego. Pracę doktorską obronił w roku 1983, a w 1995 r. został doktorem habilitowanym na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2003 r. otrzymał tytuł profesora. Od 1976 r. pracuje na Uniwersytecie Gdańskim. W latach 1996-2005 był kierownikiem Zakładu Optyki Kwantowej w Instytucie Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki UG, od 2005 r. jest dyrektorem tego Instytutu. Profesor wizytujący wielu zagranicznych instytucji badawczych, m.in.: Uniwersytetu w Innsbrucku (wielokrotnie w latach 1991-1999), Uniwersytetu w Wiedniu (wielokrotnie w latach 1999-2011), Tsinghua University w Pekinie (2005 r.), Chińskiej Akademii Nauk (2010-13). Był stypendystą Wenner Gren Foundation w Sztokholmie (2006). Członek grupy założycielskiej Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej w Gdańsku, rady naukowej Krajowego Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej (FAMO) przy UMK oraz Rady Narodowego Centrum Nauki. Od 2002 r. jest członkiem rady redakcji ?International Journal of Quantum Information? (Singapur), a od 2014 roku "Physical Review A" (USA). Autor około 140 prac opublikowanych w najlepszych czasopismach naukowych, w tym kilku w "Nature" i 27 w Physical Review Letters. Czterokrotnie otrzymał indywidualną nagrodę Ministra Edukacji Narodowej oraz trzykrotnie ? nagrodę Rektora Uniwersytetu Gdańskiego. Laureat stypendium Fundacji Batorego (1988) oraz subsydium profesorskiego FNP (2003). W swojej pracy badawczej profesor Żukowski zajmuje się podstawami mechaniki kwantowej i stosuje jej aparat teoretyczny do projektowania eksperymentów z użyciem splątanych fotonów, pozwalających testować fundamentalne zasady mechaniki kwantowej i ich zastosowania w przesyłaniu i przetwarzaniu informacji. W 2013 roku uhonorowany Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej "za badania wielofotonowych stanów splątanych, które doprowadziły do sformułowania przyczynowości informacyjnej jako zasady fizyki", a także Nagrodą im. Marii Curie III Wydziału PAN.
Wieloletnia współpraca naukowa laureatów Nagrody COPERNICUS 2014 przyniosła rezultaty w postaci przedsięwzięć i publikacji badawczych, które wpłynęły na rozwój optyki kwantowej oraz kwantowej teorii informacji. Efekt synergii uzyskany przez połączenie podejść: teoretycznego, reprezentowanego przez prof. Żukowskiego i eksperymentalnego, którym zajmuje się profesor Weinfurter pozwolił uzyskać wyniki badawcze na najwyższym światowym poziomie, udokumentowane 27 wspólnymi publikacjami w najważniejszych czasopismach naukowych (w tym 7 w Physical Review Letters). Sukces w owocnym łączeniu podejścia teoretycznego i eksperymentalnego przez obu profesorów dotyczy bardzo wielu zagadnień z obszaru badań nad podstawami fizyki kwantowej. Polsko-niemiecki tandem naukowy ma swój szczególny wkład w rozwój interferometrii dwu - i wielofotonowej, jednego z najważniejszych obszarów optyki kwantowej (czego ukoronowaniem jest praca przeglądowa dotycząca tych zagadnień w Reviews of Modern Physics (2012): autorzy Pan, Chen, Lu, Weinfuter, Zeilinger i Żukowski). Laureaci pracują ze sobą od lat w ramach wspólnych projektów badawczych finansowanych przez Unię Europejską oraz w ramach programów polsko-niemieckich. Obaj są liderami grup badawczych liczących po kilkunastu młodych pracowników naukowych. Grupy te aktywnie ze sobą współpracują, także w ramach projektu TEAM FNP (2012-15).
